UWAGA OSOBY PROTESTUJĄCE NA i POD UW – zostałxś spisanx? Odmówiłxś przyjęcia mandatu? Wezwali cię na komendę w związku z przestępstwem naruszenia miru domowego? PRZECZYTAJ!
W ostatnich dniach osoby uczestniczące w protestach na Uniwersytecie Warszawskim doświadczyły dawno nie widzianych na uczelniach represji. Jeśli brałxś w nich udział, jest duża szansa, że:
- policja cię wylegitymowała, zaproponowała przyjęcie mandatu za wykroczenie z art. 51 kodeksu wykroczeń i odmówiłxś jego przyjęcia,
- wręczono ci wezwanie do stawienia się na komendzie w związku z przestępstwem z art. 193 kodeksu karnego.
Jeśli dotyczy cię scenariusz drugi (masz wezwanie w związku z art. 193 kk), to pamiętaj, że:
- musisz się stawić na przesłuchanie!
Jeśli tego nie zrobisz, policja może zacząć cię szukać, a niezgłoszenie się na czynności może być wykorzystane jako pretekst by cię zatrzymać i przymusowo doprowadzić na przesłuchanie. Takie zachowanie pokazuje też, że możesz chcieć utrudniać postępowanie, stwarzasz ryzyko ucieczki – a to przesłanki do tymczasowego aresztowania;
- możesz prosić o zmianę terminu przesłuchania!
Policja nie musi uwzględnić twojej prośby, ale warto jest zadzwonić pod numer podany na wezwaniu i wytłumaczyć swoją sytuację, prosząc o inny termin.
- możesz uzyskać pomoc prawną od Szpili!
Jeśli jeszcze nie korzystasz z naszego wsparcia, pamiętaj, że możesz napisać do nas na 722 196 139 by uzyskać pomoc prawną, w tym co do twojego przesłuchania.
Jeśli dotyczy ciebie scenariusz pierwszy – odmowa mandatu, poniżej przekazujemy instrukcję postępowania.
W pierwszym etapie sprawy nie musisz mieć prawnika, wystarczy że zapoznasz się z naszymi wskazówkami. Znajdziesz tam odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania i wzory pism. Ta strategia sprawdza nam się już od lat, dlatego do niej zachęcamy. Obecność prawnika możemy zapewnić ci na drugim etapie sprawy.
Ogólny schemat postępowania:
- odmawiasz przyjęcia mandatu,
- dostajesz wezwanie na komendę celem przesłuchania jako “osoby co do której istnieje uzasadniona podstawa skierowania przeciwko niej wniosku o ukaranie” lub wezwanie do złożenia wyjaśnień na piśmie,
- ignorujesz oba wezwania,
- policja wysyła do sądu wniosku o ukaranie,
- sąd wydaje wyrok nakazowy,
- wnosisz sprzeciw od wyroku nakazowego wg wzoru: https://tinyurl.com/54trzu99
UWAGA: masz tylko 7 dni kalendarzowych od dnia odebrania wyroku! - wyznaczany jest termin rozprawy —> TU KONTAKTUJESZ SIĘ ZE SZPILĄ w celu przydzielenie prawnika;
Odmowa przyjęcia mandatu – i co dalej?
Przewidujemy kilka scenariuszy, co może się wydarzyć w związku z nieprzyjęciem mandatu. Przede wszystkim jednak – musimy uzbroić się w cierpliwość, bo te procedury mogą trochę trwać. Najważniejsze jest regularne sprawdzanie korespondencji, ponieważ dwa razy nieodebrane awizo sąd uznaje za prawidłowo dostarczone.
MOŻESZ OTRZYMAĆ OD POLICJI WEZWANIE NA KOMENDĘ
Jeśli tak się stało w twoim przypadku, sprawdź najpierw w jakim charakterze zostałaś wezwanx.
Prawidłowo doręczone wezwanie na komisariat powinno zawierać: twoje imię i nazwisko, powód wezwania na komisariat – w jakiej sprawie, dzień i datę oraz informacje
w jakim charakterze jesteś wezwanx – “osoby co do której istnieje uzasadnione podejrzenie, że dokonała czynu zabronionego” czy w charakterze świadka. W niektórych przypadkach (kodeks postępowania nie wyjaśnia co to dokładnie znaczy) policja może zawiadomić o wezwaniu telefonicznie lub przez dzielnicowego.
Mam wezwanie w charakterze świadka. Co teraz?
Niestety Policja często stosuje taktykę polegającą na wzywaniu jako świadków osób, które podejrzewa o popełnienie wykroczenia lub przestępstwa. Ma to swoje znaczenie z kilku powodów. Osoba wezwana w charakterze świadka musi się stawić. Takiej osobie nie przysługuje prawo do odmowy składania wyjaśnień i milczenia. Świadek ponosi również odpowiedzialność karną za składanie fałszywych zeznań i zatajenie prawdy.
Nie oznacza to, że jesteś bezbronnx.
Świadek ma prawo do odmowy odpowiedzi na konkretne pytanie, jeśli taka odpowiedź mogłaby narazić świadka lub osobę najbliższą na odpowiedzialność za przestępstwo.
Ponadto świadek ma prawo nie pamiętać zdarzeń – nikt z nas nie jest komputerem i nie ma obowiązku fotograficznego zapamiętywania wszystkiego, co przytrafia nam się w życiu.
Wskazówki:
proś o wpisanie do protokołu pytań, jakie zadaje ci osoba przesłuchująca,
domagaj się ścisłego i precyzyjnego notowania twoich wypowiedzi,
przeczytaj uważnie protokół przesłuchania. Masz prawo żądać poprawek.
jeśli w protokole są jakieś skreślenia lub uzupełnienia, powinno to być odnotowane w jego treści,
podpisz protokół tylko jeśli jest on zgodny z twoimi zeznaniami.
Nie podpisuj protokołu, w którym nie napisano precyzyjnie co zeznałxś.
Jestem wezwana w charakterze “osoby co do której istnieje podejrzenie, że dokonała czynu zabronionego”, “osoby co do której istnieje uzasadniona podstawa skierowania przeciwko niej wniosku o ukaranie” lub inne podobne
W skrócie, jesteś wzywana jako osoba podejrzana.
W postępowaniu wykroczeniowym NIE MUSISZ się stawiać na komendzie po takim wezwaniu. Jeśli tego nie zrobisz, Policja po prostu skieruje sprawę do sądu wnosząc o ukaranie cię.
Jeśli mimo to chcesz się stawić, zapamiętaj trzy najważniejsze informacje:
– masz prawo nie przyznawać się do zarzucanych czynów – powiedz, że nie przyznajesz się!
– masz prawo odmówić składania wyjaśnień – powiedz, że odmawiasz składania wyjaśnień!
– nie masz obowiązku niczego podpisywać
Dlaczego to jest ważne?
Na tym etapie nie masz wglądu w zebrany przez policję materiał dowodowy i najbardziej obciążającym dowodem są twoje własne wyjaśnienia złożone przed policją. Dopiero kiedy sprawa trafia do sądu można na spokojnie zapoznać się z materiałami i ustalić linię obrony z prawnikiem. Dlatego tak ważne z perspektywy obrony są pierwsze dwa zdania. Jeśli chodzi o złożenie podpisu, to jest to sprawa indywidualna.
Oczywiście może zdarzyć się tak, że policjanci będą próbowali przekonać cię (lub przestraszyć), że przyznanie się do czynu, przyjęcie mandatu lub dobrowolne poddanie się karze to najlepsze rozwiązanie, “bo jak sprawa trafi do sądu to sąd NA PEWNO będzie jeszcze bardziej surowy”.
Z naszej perspektywy jest to absolutnie nieprawda i policja nie ma prawa sugerować jaka będzie decyzja sądu. Dodatkowo doświadczenie pokazuje inaczej – kiedy sprawa trafia do sądu, w którym możesz złożyć wyjaśnienia i w którym reprezentowanx jesteś przez prawnika, szanse na wygraną rosną (na komisariacie można tylko przyznać się do winy, a w sądzie można uzyskać uniewinnienie). Ponadto oferujemy oczywiście pomoc prawną w pisaniu pism procesowych oraz reprezentowania cię w sądzie, jeśli dojdzie do takiej sytuacji.
DOSTAŁAM PISMO, ŻE MAM ZŁOŻYĆ WYJAŚNIENIA PISEMNIE (ART 54 § 7 KPW)
To oznacza, że policja chce skierować przeciwko tobie wniosek o ukaranie, ale odstępuje od wezwania cię na komendę. Masz możliwość złożyć pisemne wyjaśnienia.
Dotarły do nas również przypadki, w których policja, po tym jak osoba nie stawiła się na przesłuchanie, informowała o tym, że w związku z tym odstępuje od przesłuchania, wysyła wniosek o ukaranie do sądu i zakreśla osobie 7 dni na pisemne wyjaśnienia. Możesz wysłać takie wyjaśnienia, ale nie musisz tego robić – i nie polecamy robić tego bez konsultacji z prawnikiem.
CO STANIE SIĘ JEŚLI POLICJA WYŚLE WNIOSEK O UKARANIE DO SĄDU?
Opierając się na wniosku policji, sąd może wydać wyrok nakazowy. Oznacza to, że sprawa toczyła się pod twoją nieobecność, a wyrok dostajesz listem poleconym.
Taki wyrok stanowi tylko propozycję dla ciebie – jeśli go akceptujesz, nie robisz nic.
Masz jednak prawo wnieść do sądu w ciągu 7 dni kalendarzowych sprzeciw. Wzór sprzeciwu znajdziesz tutaj: https://tinyurl.com/54trzu99
Po wniesieniu sprzeciwu sprawa zostanie rozpoznana przez sąd na zasadach ogólnych.
CO PO WNIESIENIU SPRZECIWU OD WYROKU NAKAZOWEGO?
W optymistycznym scenariuszu sąd na tym etapie bardziej wnikliwie zapozna się ze sprawą i skieruje ją na posiedzenie celem umorzenia. Wtedy na wezwaniu, które dostaniesz z sądu, znajdzie się informacja, że jest to “posiedzenie w przedmiocie umorzenia postępowania”.
Jeśli sąd uzna, że nie ma podstaw do umorzenia, to wyznaczy termin rozprawy.
CO JEŚLI SĄD SKIERUJE SPRAWĘ NA ROZPRAWĘ?
Wtedy sprawa zostanie rozpoznana na rozprawie. Przysługuje ci m.in. prawo przeglądania akt, składania wniosków dowodowych, udziału w rozprawie i przedstawieniu okoliczności, które przemawiają na twoją korzyść.
W takim przypadku skontaktuj się z nami mailowo lub telefonicznie. Postaramy się przygotować cię do rozprawy i zapewnić obrońcę.
W razie wszelkich pytań zapraszamy do kontaktu!
kolektyw szpila
PS: Drogie osoby! Rozumiemy wasze lęki i obawy. To nie jest łatwa sytuacja dla was. Pamiętajcie więc, że:
1. to tylko wykroczenie. wykroczeniem jest przejście na czerwonym świetle, przekroczenie prędkości, nieodśnieżenie chodnika i inne drobne rzeczy. Wykroczenie nie znajdzie się w rejestrze karnym, nie załamie waszej kariery i nie uczyni z was przestępców i przestępczyń
2. ta instrukcja będzie aktualna jeśli gdziekolwiek w waszym piśmie mowa jest o kodeksie wykroczeń (kw, k.w., KW), kodeksie postępowania o wykroczenia (k.p.w., KPoW, kpw).
3. Wiemy, że w waszych pismach mogą się pojawiać trochę inne sformułowania, trochę inaczej wyglądające pouczenia. Pamiętajcie o schemacie opisanym powyżej i nie bójcie się!
Czy boicie się mandatu za przejście na czerwonym świetle? Głowa do góry!